De taalpuristen onder ons mogen deze blog overslaan. Ik ga namelijk de meest gemaakte spel- en taalfouten uitlichten en handige ezelsbruggetjes geven om dit te voorkomen. Want jeetje, wat worden er nog vaak spelvoutjes gemaakt in geschreven teksten. Negen van de tien keer komt dit door snelheid en onzorgvuldigheid en dat is zonde!

Laten we beginnen met een klein testje. Zie jij een fout in de volgende zin?

‘De aparte kat rende in het rond, verliet de keuken, stuifde naar buiten en verwoeste de tuin.’

De tekst van een ander nakijken is altijd makkelijker dan fouten uit je eigen teksten halen. Hierbij direct de eerste tip: laat je teksten altijd nalezen. Liever te vaak gecheckt dan een foutje gelekt. Heb je allebei de fouten in de bovenstaande zin kunnen vinden? Of heb je er eentje over het hoofd gezien?

Zeugma’s

Naast fouten in werkwoordvervoegingen worden er ook vaak fouten gemaakt die zogenaamde ‘zeugma’s’ worden genoemd. Dit is een stijlfiguur waarbij een werkwoord of bijvoeglijk naamwoord twee andere woordgroepen verbindt, terwijl dat woord in relatie tot beide zinsneden een verschillende functie vervult. Dit klinkt misschien wat ingewikkeld, maar een voorbeeld zal het verduidelijken.

‘Roy droeg haar van de trap af en een geel shirt’ of

‘Mariëlle zette een kopje thee en haar tas neer’

Ik denk (hoop) dat ik niet hoef toe te lichten wat de fout hier is.

Moeilijke woorden?

Er zijn woorden die simpelweg gewoon vaak verkeerd worden geschreven. Een van deze woorden is ‘onmiddellijk’. Dit woord bevat twee keer een ‘d’ en twee keer een ‘l’. Ik onthoud het zelf altijd door het ezelsbruggetje ‘twee doden twee lijken’. Niet zo vrolijk maar wel effectief.

Een ander voorbeeld is het woord ‘bekend’. ‘Ik ben ermee bekend dat Laura bekent’. In deze zin is de eerste ‘bekend’ een bijwoord en de tweede ‘bekent’ een werkwoord. Haal deze niet door elkaar!

Nog een voorbeeld: is het ‘imput’ of ‘input’? En is het ‘inpact’ of ‘impact’? Ook al hoor je het verschil niet zo duidelijk en lees je hier makkelijk overheen: het is ‘iNput’ en ‘iMpact’.

Witte sneeuw

Een meer bekende fout is een pleonasme. Hierbij wordt er overbodig een vaste eigenschap van het gegeven herhaald. Een voorbeeld van een pleonasme die wij bij Marcommit vaak zien terugkomen in IT-teksten is ‘digitale technologie’. Ooit gehoord van technologie die niet digitaal is? Pleonasmen zoals ‘witte sneeuw’ en ‘groen gras’ zijn makkelijk te herkennen. Hieronder vind je twee voorbeelden waarbij dit moeilijker is:

• In de vergadering zullen wij ons uitsluitend tot de hoofdzaken beperken.
• De voorwaarde is dat het voor één januari in hun bezit moet

Ook fout:

• Getroffen maatregelen
• Bestaande gewoonten
• Praktische ervaring
• Onderlinge relatie
• Mondelinge bespreking

Vast!

Als afsluiter heb ik nog één tip. Doordat in het Engels veel woorden los van elkaar worden geschreven, zijn wij Nederlanders ook steeds vaker geneigd om woorden los te trekken. Hierdoor ‘verengelst’ ons mooie taaltje. ‘Daar om heen voer je ook andere taken uit’. Nee, ‘daaromheen’ voer je ook andere taken uit. ‘Communicatie specialist’? Nee, ‘communicatiespecialist’. Weet je niet zeker of iets los of aan elkaar moet worden geschreven? Nagel ze dan aan elkaar.

It’s Hammer time!